google street view ne demek?

Google Street View, Google Maps ve Google Earth teknolojileri ile bütünleşik olarak dünyadaki birçok kamuya açık alanlardan caddeler boyunca panoramik görüntülerin izlenebilmesini sağlayan teknoloji servisine verilen isimdir. 2007 yılında ABD'nin çeşitli şehirlerinde başlamış ve o tarihten bu yana kırsal alanları da kapsayacak şekilde dünya genelinde sürekli olarak büyümüştür. Google Haritalar üzerinde Street View ile görüntülenmiş olan alanlar mavi çizgiler ile belirtilmektedir.

Google Street View panorama görüntülerini, çekilen fotoğrafların birleştirilmesi ile elde etmektedir. Çoğunlukla fotoğraflamada araçlar kullanılsa da, araçların giremediği bölgelerdeki görüntülemeler yaya trekkerlar, üç tekerlekli bisikletler, yürüyüşler, tekneler, kar motorsikletleri, develer ve su altı aparatları ile yapılmaktadır. Bunun yanı sıra bireysel olarak akıllı telefon uygulamaları ya da yine akıllı telefonlarda bulunan ışık küre uygulamaları ile elde edilerek, Google Maps üzerine aktarılabilmektedir.

Tarihçe ve özellikleri

Street View projesinin kökeni 2001 yılında başlayan ve Google sponsorluğundaki Stanford Üniversitesi'nin Stanford Cityblock Projesi'ne dayanmaktadır. Bu proje 2006 yılı Haziran ayında sona ermiş ve elde edilen teknoloji Street View içerisine dahil edilmiştir.1

  • 2007: 25 Mayıs tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nde Immersive Media teknolojisi kullanılarak başlatılmıştır.
  • 2008: Mayıs ayında Google Manhattan şehrinden elde ettiği sokak görünümlerinde bulunan yüzlerin bulanıklaştırılması için bir teknoloji geliştirdiğini ve uygulamaya başladığını duyurmuştur.2 Teknoloji Google'ın resim veri tabanınında bulunan resimlerin içerisinde yüz ve plakaların tanınması için bir bilgisayar algoritması kullanarak, bulduğu bu görüntüleri bulanıklaştırmaktadır.3 Sokak Görünümü Google Earth uygulamasının 4.3 sürümüne ve Apple iPhone'un haritalar uygulamasının üçüncü parti S60 platformuna dahil edilmiştir. Kasım ayında ise "pegman" tanıtıldı. Ekranın köşesinde küçük sarı insan şeklinde beliren simge, fare ile tutularak haritalarda bulunan mavi çizgili Street View üzerine getirildiğinde, ekranda Street View görüntüleri belirmektedir.
  • 2009: Tam ekran seçeneği tanıtıldı. Akıllı dolaşım (Smart Navigation) sayesinde kullanıcılar görüntülemek istedikleri bölgeye imleçlerini getirip, çift tıklayarak panorama gezinmelerini açabilmelerine olanak sağlandı.4
  • 2010: İşletmelerin kapalı manzaraları eklendi.5 Google kendi cihazlarındaki Android Jelly Bean (Android 4.2) kullanıcılarına, cihazları ile panorama görüntüler çekip, bunları uygulama ile birleştirerek Google Haritalar'da sunabilmelerine olanak sağladı. Şirket ayrıca çekilen bu görüntülerin konumlarının yer aldığı yerleri vurgulayan ayrı bir web sitesi oluşturdu.6
  • 2013: İş yerlerinin iç görünümlerinin bulunabileceği alanlar küçük turuncu daireler şeklinde gösterilmeye başlandı. Bu tür işletme, tesis ve kafeler iç panoramik görüntülerinin çekilebilmesi amacıyla anlaşacakları fotoğrafçılar için ek bir işletme yazılımı sağladı.7 Google tarafından Google Maps'e katkı sağlanması amacıyla araçlar ile girilemeyen yerlerde ödünç olarak verilen sırt çantalarında bulunan panoramik görüntüleme aparatlı çantalar ile seyyar olarak yaya çalışan Street View Trekker'larını çalıştırmaya başladı.8
  • 2014: Aynı bölgenin geçmişte çekilmiş sokak görünümleri bulunduğu takdirde, yazılımsal olarak bu geçmiş gösterilmeye başlandı.9
  • 2015: Street View ve çevre izleme şirketi Aclima arasında yapılan ortaklık açıklandı. Görüntüleyici otomobillere nitrojen dioksit, ozon ve kirletici partiküllerin algılanabilmesini sağlayacak sensörler eklendi.10 Ekim ayında Google Cardboard desteği ile kullanıcıların 360 derece sanal gerçeklik ile görünümleri izleyebilmelerine olanak sağlandı.11

Uygulama

Street View, Google Maps bileşenini kullanarak ortak bir web uygulaması ile Android ve iOS mobil işletim sistemleri için mobil uygulama şeklinde kullanıma sunulmuştur. Fakat başlangıçta Street View için Google Maps'e entegre halde Adobe Flash ile kullanım imkânı bulunuyordu.12 Google Maps 2013 yılında yeni sürüme geçirilerek yenilendi. Uygulama programlama arayüzü olarak ise bu yeni sürümde JavaScript kullanılmaya başlandı.13 Google Maps ve Street View eski sürüme göre bir miktar daha yavaştır.1415 Ancak kullanıcılar istedikleri takdide eski sürüme de geçiş yapabilmektedirler.1617

Veri yakalama ekipmanları

  • Kameralar: Street View görüntülerini çeken kameralar kurum içi şeklinde birkaç kuşaktır geliştirilmeye devam edilmektedir.18 Kameralar deklanşör dahil hiçbir mekanik parça içermemektedir. Bunların yerine sistemde elektronik sarmal bir yapıda CMOS sensörleri kullanılmaktadır. Yaygın şekilde kullanılan sürümler ise şunlardır:
    • R2: en eski fotoğraflar, ticarî amaçlı fotoğrafçılıkta kullanılan ve geniş açılı objektife sahip 11-megapiksel CCD sensörler ile çekilmiştir.
    • R5: özel olarak üretilmiş ve düşük parlamaya sahip sekiz adet 5-megapiksel CMOS sensörlere sahip lensler ise binaların üst seviye görüntülerini yakalamak amacıyla kullanıldı.
    • R7: R5 sensörler ile aynı olup 15 adet fakat balık gözü olmayacak şekilde kullanıldı.
  • Konumlandırma: kaydedilen fotoğrafların kesin bir doğrulukta ilişkilendirilmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle çekilen resimlerde Küresel Konumlama Sistemi (GPS), araç hız sensörü (VSS) ve eylemsiz navigasyon sistemi sensör verileri kullanılmaktadır.19
  • Sick AG sensör üretici firması tarafından üretilen lazer aralığı tarayıcıları aracın önündeki 50 metreyi 180° tarayabilecek şekildedir.20 Bunlar mekanların gerçek boyutlarının verilerinin kaydedilmesinde kullanılmıştır.
  • Araçlar: veri kayıt ekipmanları ve araçları genellikle otomobillerin tavanına monte edilmiştir. Stonehenge gibi UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan alanlarda ve yaya yollarında görüntüleme yapabilmesi için Trike (üç tekerlekli bisiklet) adı verilen bisikletlere de ekipmanlar ve araçlar dahil edilmiştir. 2010 Kış Olimpiyatları'nın gerçekleştirildiği alanların görüntülerinin elde edilebilmesi için kullanılan ekipmanlar kar araçlarına eklenmiştir.21 El arabalarına yüklenmiş ekipmanlar ise özellikle müzelerin içlerini görüntülemekte, Venedik'in dar kanallarında sırt çantalarına yüklü ekipmanlar ve diğer kanallarda ve İstanbul Boğazı gibi yerlerde ise botlar görüntülemede kullanılmıştır.22

Pegman

Pegman adı verilen küçük sarı ve insan şeklindeki simge Google Haritalar'da kullanılmadığı zamanlarda büyütme ve küçültme fonksiyonları ile yan yana bulunmaktadır.

Gizlilik endişeleri

Google Street View otomatik olarak bilgisayar programı vasıtasıyla elde ettiği görüntülerde bulunan plaka ve yüzlerin bulanıklaştırılmasını yapmaktadır. Fakat bulanıklaştırma yapılmamış bir kişi yüzü ya da plaka tespit edildiği takdirde kullanıcılar tarafından yapılacak bildirimler ile bulanıklaştırma işlemi gerçekleştirilmektedir.23 Gizlilik savunucuları erkekler için striptiz kulüpleri, kürtaj klinikleri ve bikinili şekilde güneşlenenler gibi kamuya açık alanlarda görülebilen materyallerin açık bir şekilde görüntülenebilmesinden dolayı Google Street View'e itiraz etmişlerdir.24 Bir başka sorun ise Japonya'da25 ve İsviçre'de26 kameraların araçların üzerinde çok yüksekte bulunmasından dolayı, ev çitlerinin üzerinden evlerin içlerini göstermesine yönelik olmuştur. Google bu doğrultuda kameraları çit yüksekliklerini aşmayacak şekilde yeniden düzenlemiştir. Google ayrıca görüntülere bayrak ekleyerek, kullanıcıların görüntülere uyarı ekleyebilmesini ve bu doğrultuda uygunsuz görüntülerin kaldırılabileceği bir şikayet mekanizması oluşturarak, uygunsuz görüntüleri sistemden kaldırma çalışmalarına da devam etmektedir.27 İskoçya Polisi 2012 yılında Google Street View aracının geldiğini gören ve şaka amaçlı bir cinayet gösterisi sunan kişi hakkında ihbarlar aldığında, polisleri gereksiz yere meşgul etmiş fakat şakayı gerçekleştiren işletme sahibi daha sonra polislerden ve Google'dan özür dilemiştir.28 2010 yılı Mayıs ayında Street View'in şifrelenmemiş halde bulunan Wi-Fi bağlantılarından veriler topladığı ve sakladığı ortaya çıkmıştır.29 Alman yetkililer bu konuda gerekli engellemenin yapılabilmesi için ellerinden geleni yapacaklarını açıklamışlardır. Avusturya polisine de bu konuda soruşturma talimatı verilmiştir.30

Gizlilik konusundaki endişeler Google'ın bu hizmetinin belirli ülkelerde askıya alınmasına yol açmıştır.

  • Avustralya: 2010 yılında, Google Street View Avustralya'daki yetkililerin soruşturmalarını tamamlamalarının ardından Avustralya'da faaliyetlerini durdurmuştur.31 Ancak bu durdurma, Google tarafından 4 Mayıs 2011 tarihinde faaliyetlere devam edeceğini duyurması ile birlikte sona erdi.32 27 Temmuz 2011 tarihinden itibaren Avustralya'daki bazı kasaba ve şehirler için güncelleştirilmiş Street View görüntüleri eklenmeye başladı.33
  • Almanya: 2011 yılında Google Almanya için Street View görüntülemeyi durdurdu.34
  • Hindistan: 2011 yılında Google yetkilileri yerel yetkililerden mektup aldıktan sonra Hindistan'da görüntüleme yapmayı durdurdu.35
  • Kanada: 2007 yılı Eylül ayında Kanada Hükûmeti Street View araçlarının Montréal'de gizlilik konusundaki yetkilerin yasalara eklenmesini belirlemek amacıyla bir süre durdurmuştur.

Görüntülerin üçüncü taraflarca kullanımı

Güzel sanatlar fotoğrafçıları kendi çalışmalarında kullanmak üzere görüntüler seçtiler.36 Seçilen bu fotoğraflardaki renkler bulanık piksellere sahip olmalarına ve perspektif açıdan çarpık olmalarına rağmen kitap haline getirilmiş ve isanat galerilerinde yayınlanmıştır.37 Michael Wolf Google Street View ile yaptığı bazı çalışmalar nedeniyle 2011 yılındaki World Press Photo (Dünya Basın Fotoğrafı) yarışmasının Günlük Yaşam bölümünde mansiyon kazandı.38 Mishka Henner ise kırsal kesimlerde yol kenarlarındaki sek işçilerini tasvir etmek amacıyla yaptığı No Man's Land adlı seriyle, 2012 yılı Kasım ayında yapılan 2013 yılı Deutsche Börse Photography Prize (Alman Börse Fotoğrafçılık Ödülü)'ın kısa listesine dahil edildi.39

İsveçli programlamacı Anton Wallén geliştirdiği GeoGuessr adlı oyunda, Google Street View içerisinde konumlandırılan kullanıcıların yerlerinin tahmin edilmesine dayanan bir yazılım geliştirdi.40

Kapsama

2012 yılı Haziran ayında Google, 5 milyon mil yol, 39 ülke ve yaklaşık 3.000 şehri kapsayan fotoğrafları içeren 20 petabayt boyutunda Sokak Görünümü verilerinin bulunduğunu duyurdu.41 Bu görüntülerin kapsama alanı Cambridge Bay, Nunavut'tan Half Moon Island ve Güney Shetland Adaları'nı kapsayan bir genişliğe ulaşıyordu.42 Haritalar ayrıca Batı Nusa Tenggara'daki su altı panoramik manzaralara sahip olduğu gibi Büyük Kanyon'daki müzeleri ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki deve turlarını da kapsamaktadır.43 Ayrıca dağcı Apa Sherpa tarafından Khumbu, Nepal'in yanı sıra Everest Dağları, Sherpa topluluğunca buralarda bulunan manastır ve okullar da projeye dahil edilmiştir.44

Google ayrıca 9 Eylül 2014 sürümünden itibaren Mısır ve buradaki Gize Nekropolü, Kahire Kalesi, Sakkara, Aziz Mina Manastırı ve Kayıtbay Kalesi gibi alanları da dahil etmiştir.

Birçok yerde ise hala sınırlı kapsamdadır ya da hiçbir şekilde kapsama alanında bulunmamaktadır:

Resim galerisi

Dosya:GoogleStreetViewCameraCloseup.JPG|Kampüste sergilenen Street View kamerasına ait görüntü. Dosya:GoogleStreetViewCamera.jpg|Kaliforniya Bilgisayar Tarihi Müzesi'nde sergilenen "trike" üzerine monte edilmiş Google Street View kamerası. Dosya:Rear view of Google Street View car.jpg|Google Street View kameraları araçların üzerindeki port bagajlara monte edilmektedir. Güç ve veri kabloları ise aracın sağ arka yolcu camından araç içerisine girmektedir. Dosya:Google Street View trike side.JPG|Cambridge Bay, Nunavut'da bir Google Trike. Ağustos 2012

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: google street view. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. The new Street View on Google Maps is very slow (Google Maps Help Forum, 26 Ocak 2014)

  2. Tired of new, slow Google Maps? This is how you can switch to the old version! (Geoawesomeness, 12 Haziran 2014)

  3. Switching Back to the Old Google Maps (Netvantage Marketing, 2 Ocak 2014)

  4. Deutsche Börse Photography Prize . Erişim: 15 Mart 2013

Kategoriler